راههای درمان ناباروری

بهترین زمان بارداری بعد از پریود

چرخه قاعدگی

چرخه قاعدگی یک فرد به طور متوسط، بین 28 تا 32 روز است. برخی افراد چرخه کوتاهتری دارند، در حالی که برخی دیگر چرخه طولانی تری دارند. اولین روز پریود یک فرد، اولین روز چرخه قاعدگی او محسوب می شود (یعنی چرخه قاعدگی از اولین روز پریود آغاز می شود و تا شروع پریود بعدی ادامه دارد). پریود افراد، معمولا 3 تا 7 روز طول می کشد.

دو فاز (مرحله) اصلی در چرخه قاعدگی پس از پریود وجود دارد: فاز فولیکولار و فاز لوتئال

فاز فولیکولار:این مرحله که قبل از تخمک گذاری رخ می دهد، با پایان پریود شروع می شود و تا شروع تخمک گذاری ادامه می یابد. در این مرحله، هورمون استروژن ترشح می شود که باعث رشد لایه داخلی رحم می گردد. بالا رفتن استروژن باعث ترشح هورمون دیگری می شود که این هورمون باعث پاره شدن فولیکول و آزاد شدن تخمک می شود.
فاز لوتئال:مرحله لوتئال، که از زمان تخمک گذاری تا پایان چرخه قاعدگی فعلی و شروع چرخه بعدی (شروع قاعدگی) رخ می دهد، معمولا 14 روز طول می کشد. 

تخمک گذاری و لقاح

تخمک گذاری، به آزاد شدن یک تخمک از تخمدان ها گفته می شود. پس از آزادی، تخمک به سمت لوله فالوپ (این عضو دو لوله ساده است که در دو طرف انتهای رحم قرار دارند) حرکت می کند، و تا 24 ساعت یا کمی بیشتر از 24 ساعت، در آنجا می ماند.
بارداری در صورتی رخ می دهد که اسپرم به سمت لوله فالوپ حرکت کند و تخمک را در این زمان بارور کند. اگر اسپرم تخمک را بارور نکند، تخمک به سمت رحم حرکت کرده و از بین می رود و بدن برای دوره قاعدگی بعدی آماده می شود. 

محاسبه زمان تخمک گذاری

اگر چرخه قاعدگی ماهیانه یک فرد حدود 28 روز باشد؛ تخمک گذاری حدود 14روز قبل ازشروع پریود اتفاق می افتد. تخمک گذاری در اکثر افراد مابین روزهای 11 و 21 چرخه قاعدگی اتفاق می افتد. اولین روز از “آخرین پریود یا خونریزی قاعدگی”، روز اول چرخه قاعدگی محسوب می شود. تخمک گذاری همیشه در روز یکسانی از ماه (مثلا روز سوم هر ماه) اتفاق نمی افتد و ممکن است یک یا چند روز زودتر یا دیرتر از تاریخ مورد نظر اتفاق بیفتد.

پزشکان بخشی از چرخه قاعدگی که احتمال تخمک گذاری در آن زمان وجود دارد را “دوره باروری” می نامند، زیرا شانس بارداری زن در این زمان بیشتر است. برای مثال، اگر فردی در روز 14ام چرخه قاعدگی خود، تخمک گذاری کند، می تواند در همان روز یا در عرض 24 ساعت پس از آن باردار شود.

ولی، دوره باروری زنان چند روز قبل از تخمک گذاری آغاز می شود، زیرا اسپرم می تواند تا 5 روز درون بدن زن زنده بماند. بنابراین، حتی اگر یک زن در روزهای 14 یا 15ام چرخه قاعدگی رابطه جنسی نداشته باشد، ولی در روزهای 9 تا 13ام رابطه جنسی محافظت نشده، داشته باشد؛ ممکن است باردار شود. محققان فهمیده اند که احتمال بارداری یک فرد، 7 روز پس از پایان پریود افزایش می یابد. احتمال بارداری در 1روز پانزدهم چرخه قاعدگی به اوج خود می رسد و در روز 25ام، این احتمال به صفر می رسد. تحقیقات همچنین گزارش کرده اند که تخمک گذاری در زنان با سن بیشتر و زنان دارای چرخه های قاعدگی منظم، زودتر از بقیه زنان اتفاق می افتد.

لازم است به این نکته توجه داشته باشید که این یافته ها برای شما فقط به عنوان یک راهنما هستند. هر فرد و حتی هر چرخه قاعدگی در همان فرد، می تواند متفاوت از هم باشد. دانستن این مطالب، می تواند برای یک فرد در فهمیدن چرخه قاعدگی او مفید باشد و روزهایی را که علائم تخمک گذاری در او وجود دارد، علامت گذاری کرده و روز دقیق تخمک گذاری ماهیانه را تعیین کند.

نشانه های تخمک گذاری

پیگیری علائم تخمک گذاری، به فرد در تعیین دقیق روز تخمک گذاری ماهیانه کمک می کند.
علائم تخمک گذاری عبارتند از:

• گرفتگی عضلات پایین شکم
• ترشحات واژن مرطوب، شفاف و لغزنده شبیه به سفیده تخم مرغ
• افزایش بین ۰.۴ تا ۱.۰درجه دمای بدن پس از تخمک گذاری
• میل جنسی بیشتر

نکات مهم درباره تخمک گذاری:
– بعضی از این علائم، مانند دمای بدن، پس از تخمک گذاری تغییر می کند. به همین دلیل، فرد نباید از درجه حرارت بدن خود برای پیش بینی زمان تخمک گذاری استفاده کند.
– پیگیری علائم تخمک گذاری برای هر فردی در طی چندین ماه، در تعیین زمان دوره باروریش مفید خواهد بود.
– اما افراد باید این مورد را نیز در نظر داشته باشند که متغیرهای متعددی وجود دارد و زمان تخمک گذاری می تواند ماه به ماه تغییر کند.
– یک روش دیگر برای پیش بینی زمان دوره باروری، استفاده از یک کیت پیش بینی تخمک گذاری است که می توانید از داروخانه آن را تهیه کنید.
– ابزارهای پیش بینی دوره باروری که در بالا ذکر شد (کیت و مانیتور)؛ برای تعیین روز تخمک گذاری ماهیانه، میزان هورمون های خاصی را در رحم اندازه گیری می کنند. همچنین برخی از دستگاه ها، روزهای اوج باروری را نیز تعیین می کنند.
– با به کار بردن ترکیبی از روش های ذکر شده، فرد با دقت بیشتری می تواند روز تخمک گذاری خود را تعیین کند.

در ادامه خلاصه ای از چرخه معمول قاعدگی و چگونگی باروری یک فرد در هر مرحله را ملاحظه می کنید:

روزهای اول تا هفتم:خونریزی قاعدگی (پریود): کمترین میزان باروری 
روزهای هشتم و نهم: روزهای پس از پریود: احتمال بارداری
روزهای دهم تا چهاردهم: روزهای حول و حوش تخمک گذاری: بیشترین میزان باروری 
روزهای پانزدهم و شانزدهم: پس از تخمک گذاری: احتمال بارداری 
روهای هفدهم تا بیست و هشتم:ضخیم شدن پوشش رحم: میزان باروری خیلی کم بوده و بعید است که فرد باردار شود. 

بالا بردن شانس تخمک گذاری و باروری

برای به حداکثر رساندن شانس بارداری، فرد باید در طول 2 تا 3 روز قبل از تخمک گذاری و در زمان تخمک گذاری، نزدیکی جنسی داشته باشد.رابطه جنسی در هر یک از این روزها، 20 تا 30 درصد شانس بارداری را افزایش می دهد.
نکات دیگری هم برای بالا بردن شانس باروری وجود دارند که در ادامه به آنها اشاره شده است:

• مقاربت جنسی منظم داشته باشید؛ میزان بارداری در بین زنانی که هر 2 تا 3 روز یکبار ، رابطه جنسی دارند؛ بیشتر است.
• از سیگار کشیدن اجتناب کنید؛ مصرف دخانیات منجر به کاهش میزان باروری شده و به سلامت جنین در حال رشد آسیب می رساند.
• مصرف الکل را محدود کنید؛ مصرف الکل، باروری را در هر دو جنس مرد و زن کاهش می دهد و همچنین به جنین آسیب می رساند.
• حفظ وزن طبیعی؛ افرادی که دارای اضافه وزن یا کمبود وزن هستند، احتمال تخمک گذاری نامنظم در آن ها بیشتر است و به همین دلیل تعیین دقیق دوره باروری و همچنین روز دقیق تخمک گذاری آنها مشکل خواهد بود.

زمان تخمک گذاری و روش محاسبه آن

تخمک گذاری چیست؟

تخمک گذاری مرحله ای از چرخه قاعدگی است که در طی آن یک تخمک بالغ از تخمدان آزاد می شود و منتظر بارور شدن می ماند. هر دختری که به دنیا می آید، میلیون ها تخمک نابالغ دارد که منتظر آزاد شدن هستند و پس از رسیدن به بلوغ هر ماه یک تخمک آزاد می شود. در طی مرحله تخمک گذاری، تخمک از لوله رحم یا فالوپ فرو می افتد و منتظر بارور شدن با اسپرم می ماند. برای اکثر زنان سالم، تخمک گذاری ماهی یکبار رخ می دهد که چند هفته پس از شروع قاعدگی یا پریود اتفاق می افتد. 

زمان تخمک گذاری

اگر دوره قاعدگی شما 28 روزه باشد، تخمک گذاری معمولا حدود 14 روز قبل از شروع پریود بعدی رخ می دهد. تخمک گذاری در اکثر افراد معمولا بین روز یازدهم تا بیست و یکم چرخه قاعدگی رخ می دهد. روز اول شروع پریود قبلی، اولین روز چرخه قاعدگی است. تخمک گذاری همیشه در یک روز ثابت از ماه رخ نمی دهد و ممکن است یک یا چند روز با زمان مورد انتظار فرق داشته باشد.

پزشکان بخشی از چرخه قاعدگی که حول و حوش تخمک گذاری است را پنجره باروری می نامند زیرا احتمال باردار شدن زنان در این زمان در بالاترین حد است. برای مثال، اگر فردی در روز چهاردهم تخمک گذاری کند، می تواند در همان روز یا در طی بیست و چهار ساعت بعدی باردار شود.

با این وجود، پنجره باروری چند روز قبل از تخمک گذاری باز می شود زیرا اسپرم تا 5 روز می تواند زنده بماند. بنابراین، حتی اگر زنی در روز 14 یا 15 رابطه جنسی نداشته باشد، اما در روز های نهم تا سیزدهم رابطه جنسی بدون محافظت داشته است، باز ممکن است باردار شود زیرا اسپرم تا 5 روز زنده است.

احتمال بارداری در روز پانزدهم چرخه قاعدگی بالاترین احتمال را دارد و تا روز بیست و پنجم به صفر می رسد.
باید دقت کنید که این موارد، نکات کلی هستند و تخمک گذاری برای هر فردی متفاوت است و همپچنین چرخه قاعدگی هر کسی با شخص دیگر فرق دارد.

می توانید چرخه قاعدگی را به طور مرتب یادداشت کنید و با توجه به علائم تخمک گذاری روز دقیق تخمک گذاری خود را محاسبه کنید.
در ادامه به بررسی اجمالی تخمک گذاری برای فردی با دوره قاعدگی 28 روزه می پردازیم:

1. دوره پریود یا قاعدگی: روز های اول تا هفتم با کمترین احتمال بارداری
2. دوره بعد از پریود: روزهای هشتم تا نهم با احتمال بارداری
3. دوره حول تخمک گذاری: روزهای دهم تا چهاردهم با بیشترین احتمال بارداری
4. دوره پس از تخمک گذاری: روزهای پانزدهم تا شانزدهم با احتمال بارداری
5. دوره ضخیم شدن دیواره رحم: روزهای هفدهم تا بیست و هشتم با کمترین احتمال بارداری

پیش بینی و محاسبه زمان تخمک گذاری

در ادامه به روش های قابل دسترس برای پیش بینی زمان تخمک گذاری می پردازیم:

1. بررسی دمای پایه بدن
دمای پایه بدن، دمای بدن شما در حین استراحت است. در آغاز چرخه قاعدگی، دمای پایه بدن نسبتا ثابت می می ماند و به طور میانگین بین 36.2 تا 36.5 درجه سانتی گراد است. با نزدیک شدن به تخمک گذاری ، دمای پایه بدن به میزان 0.5 تا 1 درجه افزایش می یابد و دمای بدنتان تا قاعدگی بعدی همینقدر میماند. تنها در صورتی افزایش دما می تواند نشانه تخمک گذاری باشد که دمای بدن در همان میزان بماند و کاهش پیدا نکند. یکی از راه های تعیین اینکه آیا تخمک گذاری رخ داده یا خیر و اینکه چه زمانی تخمک گذاری رخ می دهد، بررسی دمای پایه بدن در طی چند ماه است. دمای بدن خود را با دماسنج های طراحی شدن برای بدن انسان به محض بیدار شدن از خواب اندازه بگیرید و آن را یادداشت کند. به یاد داشته باشید که دمای پایه بدن می تواند روز تا روز متفاوت باشد و ممکن است نیم درجه یا بیشتر کم و زیاد شود و باید منتظر افزایش پایدار دما باشید. پس از گذشت چند ماه و با جمع آوری اطلاعات می توانید زمان تخمک گذاری خود را به دست آورید.

2. جدول قاعدگی
یک راه ساده و ارزان تعیین زمان تخمک گذاری، یادداشت کردن روزهای شروع و پایان پریود برای چند ماه است. اگر چرخه قاعدگی نرمال بین 25 تا 35 روز داشته باشید، به احتمال زیاد تخمک گذاری منظمی نیز دارید که تخمک گذاری معمولا 14 روز پیش از قاعدگی رخ می دهد. علائم معمولا تخمک گذاری شامل دل درد، افزایش ترشحات واژن، حساسیت پستان ها، تغییر اشتها و حالات روحی است.

3. کیت تخمک گذاری
کیت های تخمک گذاری میزان هورمون LH را اندازه می گیرند که در ادرار یافت می شود. این کیت ها معمولا به درستی عمل می کنند زیرا تخمک گذاری حدود 10 تا 12 ساعت پس از به اوج رسیدن مقدار هورمون LH رخ می دهد که اوج میزان هورمون LH در روز 14 تا 15 قاعدگی رخ می دهد اگر چرخه قاعدگی 28 روزه باشد. غلظت هورمون LH شما برای 14 تا 27 ساعت باید بالا باشد تا تخمک به طور کامل بالغ شود. 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

زنانی که به دنبال زمان تخمک گذاری خود با هدف باردار شدن هستند، باید به پزشک متخصص زنان برای مشاوره و معاینه قبل از بارداری مراجعه کنند.
این مراجعه نه تنها مشخص کننده مشکلات بر سر راه باردار شدن هست، بلکه همچنین پزشک ویتامین ها و مکمل هایی مانند فولیک اسید را برای شما تجویز می کند تا بارداری سالم تری داشته باشید.

اکثر زوج هایی که رابطه جنسی مرتب و بدون محافظت دارند در طی 12 ماه باردار می شوند. اگر زنان زیر 35 سال که یک سال در حال اقدام به بارداری بودند و باردار نشدند، باید به پزشک برای درمان ناباروری مراجعه کنند. زنان بالای 35 سال باید پس از شش ماه تلاش برای بارداری و عدم موفقیت برای درمان ناباروری مراجعه کنند. همچنین کسانی که دچار بی نظمی پریود هستند یا به نظر نمی رسد تخمک گذاری برای آنها رخ دهد نیز باید به پزشک مراجعه کنند.

امکان بارداری با وجود پریود شدن

چگونه لقاح رخ می دهد؟

توانایی لقاح و بارداری چیزی شبیه به معجزه است و نیازمند رسیدن اسپرم مرد به تخمک زن است. هنگامی که تخمدان زن، تخمکی را آزاد می کند، این تخمک تنها 12 تا 24 ساعت زنده است. اسپرم مرد می تواند برای سه روز زنده بماند.

چرخه معمول زنان 28 روزه است. روز اول هنگامی است که پریود یا خون ریزی قاعدگی وی شروع می شود. معمولا حول روز چهارهم (یعنی ممکن است در طی روزهای 12، 13 یا 14) چرخه قاعدگی تخمک گذاری رخ دهد. تخمک گذاری هنگامی رخ می دهد که تخمدان زن تخمکی را برای باروری آزاد می کند. اگر اسپرمی در رحم قابل دسترس باشد، بارداری رخ می دهد.

تخمک گذاری ممکن است بنا بر چرخه قاعدگی زنان متغیر باشد. برخی زنان چرخه طولانی تری حدود 35 روز بین پریودهای خود دارند، در این افراد تخمک گذاری حدود روز بیست و یک ام رخ می دهد. در زنان با چرخه قاعدگی کوتاه تر از بیست و یک روز، تخمک گذاری حدود روز هفتم رخ می دهد.

چگونه ممکن است در حین پریودی، باردار شد؟

اشتباه گرفتن خون ریزی واژینال با شروع پریودی رایج است. ممکن است در طی تخمک گذاری تان خون ریزی داشته باشید که ممکن است با پریودی اشتباه گرفته شود. داشتن رابطه جنسی بدون محافظت در این زمان می تواند احتمال باردار شدن شما را افزایش دهد.

برای اکثر زنان، چرخه تخمک گذاری بین 28 تا 30 روز است. این مورد بدین معنی است که اگر در حین پریود رابطه جنسی داشته باشید، احتمالا تا چند روز بعد، تخمک گذاری نخواهید داشت. اما زنان با چرخه قاعدگی کوتاه تر، چنین زمانی را بین پریود و تخمک گذاری خود ندارند.

یک مورد دیگر این نکته است که اسپرم مرد می تواند درون زن تا 72 ساعت پس از رابطه زنده بماند و تا انتهای پریود شما، شانس بارداری شما افزایش می یابد، بنابراین ممکن است باردار شوید.

آیا پریود نامنظم خطرناک است؟

پریود به زمانی در چرخه قاعدگی گفته می شود که اندومتر که در واقع بافت پوششی رحم است، فرو می ریزد و به صورت خون ریزی از بدن خارج می شود. پریود معمولا در طی دوران بلوغ در دختران 10 تا 16 ساله آغاز می شود و تا زمان یائسگی در بین زنان 45 تا 55 ساله ادامه دارد. پریودهای نامنظم که همچنین الیگومنوره نامیده می شود، علت های متفاوتی ممکن است داشته باشد که در ادامه به آن می پردازیم.

علائم پریود نامنظم

چرخه قاعدگی معمولا 28 روز طول می کشد اما می تواند از 24 تا 35 روز متغیر باشد. اکثر زنان در هر سال، 11 تا 13 پریود دارند. خونریزی معمولا 5 روز طول می کشد اما می تواند بین 2 تا 7 روز متغیر باشد.
هنگامی که قاعدگی در دوران بلوغ شروع می شود، معولا تثبیت یک چرخه منظم 2 سال طول می کشد. چرخه قاعدگی اکثر زنان منظم است و مدت زمان بین هر پریود نیز مشابه است.

با این وجود، در برخی از زنان، زمان بین پریود ها و میزان خونی که هر بار از بدن خارج می شود، می تواند به طور قابل ملاحظه ای متغیر باشد که به این حالت پریود یا قاعدگی نامنظم گفته می شود.
علامت اصلی پریود نامنظم این مورد است که چرخه قاعدگی بیشتر از 35 روز طول بکشد یا طول مدت آن متفاوت باشد.
اگر تغییراتی در شدت خونریزی وجود داشت یا لخته های خونی با قطر بزرگتر از 2.5 سانتی متر دیده شود، این حالت نیز قاعدگی نامنظم تلقی می شود.

علل پریود نامنظم

برخی عوامل احتمال ابتلا به قاعدگی نامنظم را افزایش می دهند که اکثر آنها با تولید هورمون های بدن زنان مرتبط هستند. دو هورمونی که بر قاعدگی تاثیر می گذارند، استروژن و پروژسترون هستند که مسئول تنظیم چرخه قاعدگی می باشند. در ادامه این بحث به بررسی تک تک علل ایجاد کننده بی نظمی قاعدگی می پردازیم:

عدم توازن هورمون ها
تغییراتی در زندگی که بر توازن هورمونی بدن زنان تاثیر می گذارند شامل بلوغ، یائسگی، بارداری، زایمان و شیردهی هستند.
در طی بلوغ، بدن دستخوش تغییرات زیادی می شود که چند سال طول می کشد تا استروژن و پروژسترون به تعادل برسند. در این دوره پریودهای نامنظم رایج هستند.

پیش از یائسگی، زنان اغلب پریودهای نامنظم دارند و میزان خونریزی میتواند متفاوت باشد. یائسگی هنگامی رخ می دهد که 12 ماه از آخرین پریود فرد گذشته باشد. پس از یائسگی زنان دیگر پریود نمی شوند.
در طی بارداری، خونریزی قاعدگی متوقف می شوند و اغلب زنان در حین شیردهی نیز پریود نمی شوند.

روش های ضد بارداری نیز می توانند موجب پریود نامنظم شوند. برای مثال IUD موجب افزایش خونریزی قاعدگی می شود در حالی که قرص های ضدبارداری موجب لکه بینی بین دو پریود می شوند.
هنگامی که فردی برای اولین بار از قرص ضدبارداری استفاده می کند، خونریزی های پریودش معمولا کوتاهتر و کمتر از حالت طبیعی است که معمولا پس از چند ماه این مشکل از بین می رود.

داروها
برخی داروهای ضد التهاب، داروهای ضد انعقاد خون یا داروهای هورمونی می توانند بر خونریزی قاعدگی تاثیر بگذارند.

سندروم تنبلی تخمدان
بیماری تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی کیستیک بیماری است که در آن تعدادی کیست کوچک در تخمدان ها دیده می شود. زنان مبتلا به بیماری تنبلی تخمدان تخمک گذاری ندارد و هر ماه تخمک آزاد نمی کنند. علائم این بیماری شامل پریودهای نامنظم یا عدم وقع پریود، چاقی، جوش و رشد موهای زائد است.

زنان مبتلا به بیماری سندرم تخمدان پلی کیستیک معمولا مقادیر زیادی هورمون مردانه یعنی آندروژن یا تستوسترون دارند.

اختلال تیروئید
اختلال تیروئید می تواند موجب پریودهای نامنظم شوند. غده تیروئید هورمون هایی را تولید می کند که بر متابولیسم بدن تاثیر می گذارند.

سرطان
سرطان دهانه رحم یا سرطان رحم (آندومتر) می توانند در مواردی موجب خونریزی بین دو پریود یا در حین یا بعد از رابطه جنسی منجر به خونریزی و لکه بینی شوند.

اندومتریوز
آندومتریوز بیماری است که در آن سلول هایی که به طور طبیعی در رحم یافت می شوند و سلول های اندومتریال نام دارند، بیرون از رحم شروع به رشد می کنند. در واقع بافت پوششی یا مخاط رحم بیرون از رحم یافت می شود.
سلول های اندومتر، سلول هایی هستند که هر ماه در طی قاعدگی فرو می ریزند و همراه با خون از بدن خارج می شوند، بنابراین بیماری اندومتریوز بیشتر در زنان در سنین باروری رخ می دهد.

رشد سلولی اندومتریوز سرطانی نیست و ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد اما می تواند دردناک باشد و منجر به مشکلات دیگری شود. اگر خونریزی ناشی از اندومتریوز در بافت احاطه کننده آن گیر بیفتد، می توانند موجب تخریب بافت، ایجاد درد شدید، پریودهای نامنظم و ناباروری شود.

بیماری التهاب لگن
بیماری التهاب لگن نوعی عفونت دستگاه باروری و تناسلی زنان است و اکثرا ناشی از ابتلا به بیماری های مقاربت جنسی است. اگر این بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود، با آنتی بیوتیک قابل درمان است اما اگر گسترش پیدا کند می تواند موجب آسیب به لوله های فالوپ و رحم شود که منجر به درد طولانی مدت و مزمن می شود. بیماری التهاب لگن علائم زیادی دارد که از جمله می توان به خونریزی شدید قاعدگی، لکه بینی بین دو پریود و لکه بینی و خونریزی بعد از رابطه جنسی اشاره کرد.

پولیپ ها و فیبروم ها
توده های خوش خیمی که از بافت اندومتر به وجود آمده اند، پولیپ رحم نامیده می شوند و اگر توده ها از بافت عضله به وجود آمده باشند، فیبروم نامیده می شوند. این توده ها نیز می توانند موجب خونریزی شدید و طولانی مدت در دوران قاعدگی شوند.

دیگر چیزهایی که می توانند موجب بی نظمی پریود شوند شامل موارد زیر هستند:

• کاهش زیاد وزن
• افزایش زیاد وزن
• استرس زیاد
• اختلالات خوردن مانند انورکسیا (کم خوری عصبی) یا بولیمیا (پرخوری عصبی)
• ورزش سنگین و طولانی مدت مانند دوی ماراتن 

درمان پریود نامنظم

درمان بی نظمی پریود در صورت لزوم بستگی به علل ایجاد کننده بی نظمی پریود دارد که در ادامه به بررسی این موارد می پردازیم:
بلوغ و یائسگی: پریودهای نامنظمی که در طی بلوغ یا در زمان پیش از یائسگی رخ می دهند، معمولا نیازی به درمان ندارند.
روش های ضد بارداری: اگر بی نظمی پریود ناشی از روش ضد بارداری انتخابی باشد و برای چند ماه ادامه دار است، باید به پزشک مراجعه کرد تا روش ضد بارداری دیگری انتخاب شود.

سندرم تخمدان پلی کیستیک: برای درمان این بیماری حتما باید به پزشک مراجعه کرد و دارو دریافت کرد. سندرم تخمدان پلی کیستیک به غیر از ناباروری می تواند موجب دیابت و بیماری های قلبی نیز شود.

اضافه وزن و چاقی: کاهش وزن می تواند به تثبیت و منظم شدن پریود کمک کند. وزن کمتر بدین معنی است که بدن نیاز به تولید انسولین زیاد ندارد که موجب کاهش تستوسترون و افزایش احتمال تخمک گذاری می شود.

مشکلات تیروئید: برای درمان مشکلات تیروئیدی حتما باید به پزشک مراجعه کرد و درمان مناسب را که می تواند شامل دارو، ید رادیواکتیو یا جراحی باشد را دریافت کرد.

اختلالات خوردن و استرس:روان درمانی و مراجعه به روانپزشک می تواند به درمان منظم شدن قاعدگی کمک کند. همچنین تکنیک های ریلکسیشن و مدیریت استرس می توانند کمک کننده باشند. 

نکته نهایی درباره خطرات پریود نامنظم

بی نظمی پریود با این که در میان زنان ممکن است رواج داشته باشد اما حتما باید در پی درمان آن بود زیرا ممکن است ناشی از مشکلات تیروئیدی یا هورمونی باشد که می توانند تاثیر زیادی بر سلامت زنان و همچنین قدرت باروری آنها داشته باشد. همچنین مهم است که حداقل هر سه یا چهار ماه یکبار پریود شوید تا بافت پوششی رحم بیش از حد ضخیم نشود زیرا میتواند منجر به هایپرپلازی رحم شود که احتمال ابتلا به سرطان رحم را افزایش می دهد. پس بی نظمی پریود را جدی بگیرید و در اسرع وقت به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.

تکنیکهای افزایش شانس بارداری در زنان و مردان

عوامل مختلف ژنتیکی و محیطی بسیاری می توانند در باروری زنان و مردان موثر باشند. با این وجود، میتوان با استفاده از روش های طبیعی احتمال بارداری موفق را افزایش داد. در زنان کاهش استرس و انجام حرکات ورزشی منظم باعث افزایش قدرت باروری آن ها می شود. ولی در مردان ترک سیگار و کاهش مصرف مشروبات الکلی از جمله کارهای مهمی است که موجب افزایش قدرت باروری مردان می شود.

روش های افزایش باروری در زنان

برای خانم ها روش های زیادی برای افزایش قدرت باروری وجود دارد که در ادامه به برخی از آن ها اشاره خواهیم کرد.

• کاهش استرس:
استرس باعث کاهش قدرت باروری درخانم ها می شود و کاهش استرس می تواند به طور طبیعی موجب تقویت باروری شود.
الفا-امیلاز نوعی مارکر بیولوژیکی استرس است که دانشمندان میتوانند آن را در نمونه بزاق اندازه گیری کنند. مطالعات نشان داده اند که خانم هایی که دارای الفا امیلاز بالایی هستند شانس کمتری برای باردار شدن دارند.
انجام فعالیت هایی که باعث کاهش استرس می شوند، باعث افزایش باروری در زنان می شود. برای مثال کسانی که به دلیل افسردگی و نگرانی به مشاور برای رفع مشکلات خود مراجعه می کنند، شانس باردار شدن بیش تری نسبت به دیگر زنانی دارند که به مشاور مراجعه نمی کنند.

• ترک سیگار:
کشیدن سیگار میتواند باعث اختلال در میزان هورمون ها می شود و همچنین ممکن است یائسگی زودرس را به همراه داشته باشد. ترک سیگار می تواند باعث افزابش قدرت باروری شود.

• وزن متناسب:
اضافه وزن و یا وزن کمتر از حد نرمال هردو باعث کاهش قدرت باروری در زنان می شود. مطالعات نشان داده اندکه اضافه وزن باعث اختلال در برخی مراحل تولید مثل از جمله خود عمل لقاح و همچنین رشد جنین می شود.
کاهش وزن میتواند به زنان کمک کند که به برخی از این مشکلات غلبه کنند. تحقیقات همچنین نشان داده اند که خانم هایی که اضافه وزن دارند و یا چاق هستند، میتوانند با کاهش وزن به روند درمان ناباروری خود کمک کنند. با این وجود حفظ وزن مناسب مهم است. وزن کمتر از حد نرمال نیز در باروری تاثیر گذار است. برخی مطالعات نشان داده اند خانم هایی که وزن کمتر از حد نرمال دارند بیشتر دچار ناباروری، زایمان زودرس و اختلال عملکرد تخمدان می شوند.

• افزایش تمرینات ورزشی:
انجام مرتب تمرینات ورزشی میتواند باعث افزایش باروری زنان شود.

مطالعه ای بر روی پنجاه هزار خانم نشان داده است که داشتن فعالیت ورزشی منظم، یائسگی را به تعویق می اندازد. برخی تحقیقات نشان داده اند که تمرینات ورزشی اثرات مثبتی بر روی قدرت باروری دارند. با این حال، فعالیت ورزشی مفرط و بدون مصرف غذاهای با کالری کافی باعث به هم ریختن چرخه قاعدگی ماهیانه می شود و اثرات منفی بر روی قدرت باروری دارد.

روش های افزایش قدرت باروری مردان

روش های زیادی وجود دارد که مردان می توانند از آنها برای افزایش قدرت باروری خود استفاده کنید.در ادامه این مقاله به برخی از آن ها اشاره می کنیم:

• حفظ وزن متناسب:
در مردان نیز همانند زنان اضافه وزن یا وزن کمتر از حد نرمال باعث کاهش قدرت باروری می شود. مطالعات نشان داده اند که ابتلا به ناباروری در بین مردان چاق شایع تر است. همچنین اضافه وزن موجب می شود که درمان های ناباروری در مردان به اندازه کافی موثر نباشند. همچنین وزن کمتر از حد نرمال در مردان نیز می تواند باعث ناباروری میشود.

• ترک سیگار:
کشیدن سیگار در مردان همانند زنان می تواند موجب کاهش قدرت باروری شود. برخی مطالعات می گویند که کشیدن سیگار میتواند بر روی کیفیت اسپرم اثر منفی داشته باشد و شانس باروری موفق را کاهش دهد. بنابراین ترک سیگار میتواند باعث افزایش قدرت باروری در مردان شود.

• کاهش مصرف نوشیدنی های الکلی:
مصرف نوشیدنی های الکلی میتواند تاثیر منفی بر اسپرم مردان داشته باشد. مطالعه ای بر روی سی هزار مرد نشان داده است که افزایش مصرف نوشیدنی های الکلی باعث کاهش مقدار اسپرم در منی مردان میشود. همچنین کاهش مصرف الکل به افزایش کیفیت اسپرم کمک می کند.

رابطه باروری و سن

برای اکثر خانم ها قدرت باروری در اواسط دهه ۳۰ رندگی شروع به کاهش می کند در این بازه زمانی عملکرد تخمدان ها کاهش می یابد و در زمان یائسگی متوقف می شود. با این حال احتمال بارداری در این دوره وجود دارد ولی شانس موفقیت پایین است.
در حال حاضر هیچ راه طبیعی برای مبارزه با کاهش قدرت باروری در زنان وجود ندارد ولی با این حال دنبال کردن سبک زندگی سالم میتواند یائسگی را به تاخیر بیندازد. 

درمان پزشکی ناباروری

چندین روش درمانی برای کسانی که دچار مشکل ناباروری هستند، وجود دارد. پزشکان از این درمان های پزشکی برای درمان ۸۵ تا۹۰ درصد موارد ناباروری استفاده میکنند.بسیاری از روش ها هم برای زنان و هم برای مردان قابل دسترسی است که شامل دارو درمانی و جراحی می شود. اگر سایر درمان ها ناموفق باشند فناوری باروریART گزینه دیگری است. در این روش به صورت دستی تخمک زن با اسپرم مرد بارور میشود. در برخی موارد می توان از تخمک ها و یا اسپرم های اهدا شده استفاده کرد. رایج ترین روشART لقاح مصنوعی یا IVF است.

نکات کلی درباره افزایش قدرت باروری

به طور کلی، دنبال کردن سبک زندگی سالم، موثرترین راه برای افزایش قدرت باروری هم برای زنان و هم برای مردان است‌. اگرچه مشخص نیست که آیا این کار میتواند مانع کاهش قدرت باروری ناشی از افزایش سن شود یا خیر اما مطمئنا می تواند شروع یائسگی را به تاخیر بیندازد. همچنین روش های درمانی متفاوتی وجود دارد که میتواند شانس باروری موفقیت آمیز را افزایش دهد. 

راهنمای سی روزه آمادگی برای بارداری

روز اول تا هفتم آمادگی برای بارداری

• روز اول: روش های ضد بارداری را کنار بگذارید
اگر می خواهید باردار شوید، باید هر گونه روش ضد بارداری که از آن استفاده می کردید، را کنار بگذارید. در اغلب موارد می توانید بعد از کنار گذاشتن قرص های ضد بارداری به سرعت بچه دار شوید. در واقع بسیاری از زنان اولین پریودشان دو هفته بعد از کنار گذاشتن قرص ها رخ می دهد.

هنگامی که پریود شروع شود، اولین چرخه قاعدگی شما و تخمک گذاری تان نیز شروع می شود. برخی زنان به سرعت باردار می شوند اما برخی دیگر ممکن است باردار شدن شان چندین ماه طول بکشد.

• روز دوم: مصرف قرص مولتی ویتامین را شروع کنید
طی کردن یک بارداری سالم به شدت مبتنی بر ذخایر مواد مغذی در بدن است. به پزشک متخصص زنان و بارداری مراجعه کنید و از وی بخواهید تا مولتی ویتامینی مناسب شما برایتان تجویز کند تا بتوانید بدنتان را برای طی کردن زمان بارداری تقویت کنید.
مصرف مولتی ویتامین پیش از شروع بارداری مانع هرگونه کمبود ویتامین یا مواد مغذی در اوایل بارداری می شود و همچنین فرصت دارید چند نوع مولتی ویتامین را امتحان کنید تا ببینید کدام یکی مناسب بدن شما است.

• روز سوم: مصرف فولیک اسید را شروع کنید
علاوه بر مولتی ویتامین، بهتر است از پزشکتان بخواهید تا فولیک اسید را برایتان تجویز کند زیرا فولیک اسید مانع ایجاد نقص های دستگاه اعصاب جنین در اوایل بارداری می شود.

• روز چهارم: تغذیه درستی داشته باشید
همچنین بسیاری از ویتامین ها و مواد معدنی لازم را می توانید با رعایت رژیم غذایی درست و سالم به دست آورید. سعی کنید از غذاهای فراوری شده مانند سوسیس و کالباس و همچنین غذاهای آماده دوری کنید. اگر می توانید سعی کنید تا سبزیجات و میوه های ارگانیک را در برنامه غذایی تان جای دهید تا کمتر در معرض سموم و آفات کشاورزی قرار بگیرید.

• روز پنجم: ورزش کنید
ورزش کردن حداقل چهار تا پنج بار در هفته روش خوبی برای آمادگی برای بارداری است. سعی کنید حداقل 30 دقیقه فعالیت در هر بار ورزش کردن داشته باشید. می توانید در آغاز با پیاده روی آغاز کنید و از زمان های کوتاه مثل ده تا پانزده دقیقه شروع کنید و کم کم میزان فعالیت ورزشی خود را افزایش دهید.
اگر میخواهید ورزش بیشتری بکنید می توانید دوچرخه سواری، دویدن یا کوه نوردی یا تپه نوردی را امتحان کنید. هرچه بیشتر ورزش بکنید به نفع شما است.

• روز ششم: برای چکاپ سالانه به پزشک مراجعه کنید
حتما سالانه به پزشک مراجعه کنید تا در صورت وجود مشکلات مرتبط با سلامتی بتوانید آنها را پیش از دیر و شدید شدن درمان کنید. هنگامی که قصد بارداری دارید، اطمینان حاصل کردن از سلامت بدنتان بسیار مهم است. پزشک شما را معاینه می کند و آزمایشات خون را برای بررسی مواردی از جمله کلسترول و چوبی خون تجویز می کند.

• روز هفتم: مطمئن شوید که همه واکسن های لازم را زده اید
ویزیت شما با پزشک زمان خوبی است که درباره واکسن هایی که باید زده شوند نیز سوال کنید (مانند کزاز، سرخجه و غیره). واکسیناسیون در محافظت از سلامت شما و هم فرزندتان کمک کننده است.

روز هشتم تا پانزدهم آمادگی برای بارداری

• روز هشتم: برای مشاوره و معاینه قبل از بارداری به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.
بسته به تعداد عوامل تاثیر گذار (سن، سابقه مشکلات باروری قبلی و موارد دیگر) بهتر است که قبل از بارداری به پزشک متخصص زنان برای انجام معاینات و بررسی های لازم مراجعه کنید. با پزشک درباره هر چیزی که نگران آن هستید از غربال گری برای بیماری های مقاربت جنسی گرفته تا غربالگری برای آمادگی برای بارداری صحبت کنید.

• روز نهم: چرخه قاعدگی خود را دنبال کنید.
چه از روش های ضد بارداری استفاده می کردید یا خیر، اکنون زمان بررسی و پیگیری چرخه قاعدگی تان فرا رسیده است. مشخص کردن زمان پنجره باروری به شما در زودتر باردار شدن کمک می کند. به علاوه داشتن درک کاملی از عملکرد چرخه قاعدگی می تواند به شما در تشخیص این مورد کمک کند که آیا مشکلی در این میان وجود دارد (لکه بینی، پریودهای نامنظم و غیره) یا خیر. به سادگی با شروع پریود چرخه قاعدگی تان را یادداشت کنید و ببینید ماه تا ماه چه تغییراتی می کند. متوسط چرخه قاعدگی 28 روز است اما حالت های طبیعی دیگر آن می تواند بین 21 تا 35 روز باشد. همچنین اپلیکیشن های موبایل زیادی وجود دارند که می توانند در پیگیری چرخه قاعدگی تان کمک کننده باشند.

• روز دهم: سعی از کنید از مواد سمی دوری کنید.
در معرض قرار گرفتگی در برابر مواد سمی میتواند برای رشد جنین خطرناک باشد. سعی کنید از مواد سمی با روش های زیر دوری کنید:

o از عطرهای مصنوعی استفاده نکنید
o از مواد پلاستیکی حاوی بیسفنول ای خودداری کنید و بیشتر از ظروف شیشه ای استفاده کنید.
o از محصولات پوستی خانگی استفاده کنید.
o از محصولات بهداشتی و زیبایی مصنوعی دوری کنید.
o غذای ارگانیک بخورید.
o از شوینده های غیر معطر استفاده کنید
o از محصولات حاوی پارابن، سدیم لورت سولفات و جیوه خودداری کنید
o از غذاهای تازه به جای کنسروی استفاده کنید زیرا غذاهای کنسروری حاوی بیسفنول-ای هستند که موجب مشکلات ناباروری می شوند.

• روز یازدهم: زندگی بدون استرس را تمرین کنید.
داشتن یک زندگی بدون استرس می تواند در طی بارداری و سال اول بچه داری بسیار کمک کننده باشد. اگر استرس دارید، سعی کنید پیاده روی های ریلکس کننده انجام دهید یا تمرینات تنفس عمیق را انجام دهید یا هر کاری دیگری را انجام دهید که برایتان لذت بخش است.

• روز دوازدهم: تمرین های یوگا را انجام دهید.
یوگا مزایای زیادی برای باروری شما دارد. انجام مرتب تمرینات یوگا می تواند به احساسات و اضطراب مرتبط شما با بارداری کمک کند. همچنین بدنتان را برای بارداری آماده و تقویت می کند.

• روز سیزدهم: به دندان پزشک مراجعه کنید.
در حالی که تمام چک آپ های پزشکی لازم را انجام می دهید، بهتر است نگاهی هم به دندان هایتان بیندازید. در طی بارداری، هورمون ها می توانند بر لثه ها و دندان ها تاثیر بگذارند. مسواک زدن درست پیش از بارداری می تواند مانع التهاب لثه و پوسیدگی دندان در طی بارداری شود.

• روز چهاردهم: مصرف الکل و دخانیات را ترک کنید.
مصرف دخانیات و الکل می تواند به جنین آسیب بزند. مصرف دخانیات موجب وارد شدن مواد شیمیایی به بدن جنین می شود، مانع گردش درست خون می شود و همچنین ممکن است منجر به زایمان زودرس شود.
مصرف الکل منجر به ناهنجاری های جنینی ناشی از مصرف الکل می شود. استفاده از مواد مخدر مانند هروئین، کوکائین، شیشه، ماریجوانا و دیگر می توانند منجر به نقص جنین، سقط جنین یا مرده زایی می شود.

• روز پانزدهم: با همسرتان رابطه جنسی داشته باشید
در نهایت این رابطه جنسی است که منجر به بارداری می شود. داشتن روابط جنسی درست و رمانتیک میتواند موجب مستحکم شدن رابطه بین زوجین شود. برای باردار شدن سعی کنید در مواقع مختلف چرخه قاعدگی رابطه جنسی بدون محافظت داشته باشید تا باردار شوید.

روز شانزدهم تا بیست و سوم آمادگی برای بارداری

• روز شانزدهم: به وزن سلامت خود برسید.
آیا شاخص توده بدنی تان یا همان BMI خود را می دانید؟ در هنگام مشاوره پیش از بارداری پزشک معمولا BMI را شما محاسبه می کند و اگر در دسته دارای اضافه وزن یا چاق قرار بگیرید، بهتر است به دنبال راهکارهای سالم کاهش وزن با مشورت پزشک باشید. اگر BMI شما نیز در دسته دچار کمبود وزن قرار دارد، بهتر است با پزشکتان در این باره مشورت کنید.

• روز هفدهم: سابقه پزشکی خانواده تان را جمع آوری کنید.
سلامت کودک شما تحت تاثیر عوامل ژنتیکی است که ریشه در خانواده شما دارند. پیش از اینکه باردار شوید، میتوانید از والدین یا اقوامتان درباره مشکلات ژنتیکی سوال کنید که ممکن است در خانواده تان دیده شده باشد. همسرتان نیز باید این کار را انجام دهد. در صورت نگرانی درباره مشکلات ژنتیکی، می توانید به یک متخصص ژنتیک مراجعه کنید و درباره نگرانی هایتان با وی مشورت کنید.

• روز هجدهم: درباره داروهای مصرفی تان با پزشکتان مشورت کنید.
در زمان مشاوره پیش از بارداری، با پزشکتان درباره داروهایی که مصرف می کنید، صحبت کنید تا مطمئن شوید داروهایتان ضرری برای بارداری و جنین نداشته باشند.

• روز نوزدهم: سعی کنید خوب و به اندازه کافی بخوابید.
بسیاری از والدین نگران خوابیدن در زمان پس از به دنیا آمدن کودک هستند. اما خواب در طی بارداری نیز می تواند مشکل ساز باشد. به همین دلیل تا فرصت هست به اندازه کافی بخوابید.

• روز بیستم: مصرف کافئین خود را محدود کنید.
آیا مصرف نوشیدنی های کافئین دار تان مانند قهوه زیاد است؟ میزان توصیه شده مصرف کافئین برای زنان باردار حدود 350 سی سی در روز است. اگر بیشتر از این مقدار مصرف می کنید، سعی کنید مصرف خود را کاهش دهید.

• روز بیست و یکم: آب زیاد بنوشید.
حدود 60 درصد بدن از آب ساخته شده است. سعی کنید آب کافی بنوشید تا سلامت خود را حفظ کنید. زنان باید هر روز 9 لیوان آب بنوشند. هنگامی که باردار شوید، این مقدار ممکن است افزایش یابد که در این باره باید از پزشکتان مشورت بخواهید.

• روز بیست و دوم: درباره نحوه باردار شدن بیشتر مطالعه کنید.
برای این که شانس بارداری خود را افزایش دهید. بهتر است در زمان پنجره باروری رابطه جنسی داشته باشید که در واقع پنجره باروری همان زمان نزدیک به زمان تخمک گذاری است. پس بهتر است درباره زمان تخمک گذاری تان بیشتر بدانید.

• روز بیست و سوم: غذاهای تقویت کننده قدرت باروری را به رژیم تان بیفزایید
برخی از این غذاها شامل تخم مرغ، مارچوبه، بادام، ماهی سالمون، سبزیجات و محصولات ارگانیک هستند. 

روز بیست و چهارم تا روز سی ام آمادگی برای بارداری

• روز بیست و چهارم: همسرتان را نیز نزد دکتر ببرید
اگرچه بارداری سالم بیشتر بر عهده زنان است اما بهتر است همسرتان نیز مورد چک آپ قرار گیرد. حدود 40 درصد موارد ناباروری ناشی از مشکلات مردانه است. بهتر است مطمئن شوید که همسرتان موارد زیر را رعایت می کند:

o به پزشک برای چک آپ مراجعه کند
o تغذیه درستی داشته باشد
o ورزش بکند
o از مصرف دخانیات و الکل خودداری کند

• روز بیست و پنجم: سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنید
در طی بارداری، بیشتر در برابر سرماخوردگی، آنفولانزا و دیگر بیماری ها آسیب پذیر هستید. با مصرف رژیم غذایی غنی از آنتی اکسیدان ها، مصرف ویتامین و استراحت به میزان کافی به تقویت سیستم ایمنی بدن خود کمک کنید.

• روز بیست و ششم: حواستان به باید ها و نبایدهای دوران بارداری باشد
موارد زیادی وجود دارد که شنیده اید انجام آنها در بارداری مضر است یا ضرری ندارد. برخی از نکته ها چندان علمی نیست در حالی که برخی دیگر برای رشد سالم کودک شما الزامی هستند. یکی از مهمترین موارد غذاهای مصرفی در طی بارداری است. زنان باردار 10 برابر دیگر افراد بالغ و سالم در معرض ابتلا به لیستریوسیس نوعی مسمومیت غذایی ناشی از غذاهای آلوده هستند. پس از سالم بودن غذای خود مطمئن شوید.

• روز بیست و هفتم: سعی کنید کارهای خیلی سخت انجام ندهید.
شغل شما ممکن است از لحاظ فیزیکی پر مخاطره باشد و نیازمند حرکات خطرناکی باشد. بلندکردن چیزهای بسیار سنگین برای مدت زمان طولانی و خم شدن از کمر به میزان زیاد می تواند موجب مشکلات قاعدگی، مشکلات ناباروری و سقط جنین شود.
درباره نگرانی های درباره بلند کردن اجسام سنگین با پزشک تان مشورت کنید. هنگامی که باردار شدید، از بلندکردن هر گونه جسم سنگین از زمین و خم شدن مکرر از کمر خودداری کنید.

• روز بیست و هشتم: به شهربازی بروید.
هنگامی که باردار شدید، فعالیت های زیادی هستند که برای شما و جنین در حال رشد در بدنتان ایمن نیستند. پیش از اینکه باردار شوید به شهربازی رفته و هرچقدر دوست دارید رولر کوستر سواری کنید. نیروهای حرکتی که ناگهانی شروع شده یا ناگهان متوقف می شوند میتوانند منجر به جدا شدن جفت از دیواره رحم شوند.

• روز بیست و نهم: بیمه درمانی خود را بررسی کنید
پیش از باردار شدن مهم است که بدانید چه مواردی در بیمه نامه شما پوشش داده شده اند. تقریبا یک میلیون از زنان بدون دسترسی به مراقبت بارداری کافی هر ساله زایمان می کنند و کودکان آنها سه برابر بیشتر از زنانی که مراقبت بارداری مرتب دارند، با وزن کمتری به دنیا می آیند و احتمال زنده ماندنشان کمتر است.

• روز سی ام: ارتباط عاطفی تان را با همسرتان حفظ کنید.
ممکن است در اولین باری که برای بارداری تلاش کرده اید موفق شوید اما برای برخی از زوج ها ممکن است چند وقت طول بکشد تا به نتیجه مثبتی برسند. پیش از اینکه شروع به تلاش برای بارداری کنید، با همسرتان در این باره صحبت کنید. درباره هرگونه مشکل و نگرانی که درباره بچه دار شدن دارید با همسرتان گفت و گو کنید تا رابطه بین شما قوی و سالم بماند.

علائم ناباروری در زنان و مردان

مشاهده علائم ناباروری غیر معمول نیست و درست است که این علائم استرس زا هستند اما بسیاری از افراد هیچ علائم ناباروری مستقیمی ندارند تا هنگامی که تلاش می کنند تا بچه دار شوند.
ناباروری هم بر مردان و هم بر زنان تاثیر می گذارد. حدود یک سوم موارد ناباروری ناشی از زنان و حدود یک سوم دیگر ناشی از مردان است. یک سوم باقی مانده ممکن است ناشی از مشکلات جسمی هم زن و هم مرد یا دیگر عوامل یا علت های ناشناخته باشد.

نشانه های ناباروری در زنان

در زنان، علائم ناباروری در زنان می تواند شامل موارد زیر باشد:

• باردار نشدن
علامت اصلی ناباروری این مورد است که پس از تلاش برای مدت زمان خاصی فرد باردار نشده باشد. پزشک معمولا پس از اینکه زنی یک سال برای بارداری تلاش کند و باردار نشود، ناباروری را تایید می کند. اگر زنی بیش از 35 سال داشته باشد، اگر پس از شش ماه باردار نشود، ناباروری تشخیص داده می شود.

• چاقی
چاقی می تواند اثر منفی بر سلامت دستگاه تولید مثل زنان داشته باشد. زنان دچار چاقی احتمال بارداری کمتری دارند و نسبت به زنان بدون اضافه وزن در معرض خطرات بارداری بیشتری هستند.

• درد در هنگام نزدیکی
درد در هنگام رابطه جنسی می تواند نشانه مشکلاتی باشد که می توانند بر توانایی باروری زنان تاثیر بگذارند. مثال هایی از این مشکلات تاثیرگذار شامل عفونت ها، اندومتریوز و فیبروم هستند.

• پریود های شدید، طولانی و دردناک

در حالی که برخی از زنان پریودهای سبکی دارند، دیگر زنان دچار پریودهای شدید و دردهای قاعدگی زیادی می شوند. زنانی که دچار پریودهای بسیار شدید و دردناک می شوند ممکن است مبتلا به اندومتریوز باشند که بیماری است که در آن بافت رحم در مکان های دیگر بدن شروع به رشد می کند.

اندومتریوز یکی از عوامل موثر در ناباروری است. دیگر علائم اندومتریوز شامل موارد زیر هستند:

o درد مزمن ناحیه لگن ( در تمام اوقات و نه تنها در دوره قاعدگی)
o درد در هنگام رابطه جنسی
o کمر درد
o خستگی
o تهوع
o پریود نامنظم و لکه بینی قبل از پریود 
o مشکلات گوارشی و درد در هنگام دفع مدفوع

• خون قاعدگی تیره یا روشن
اگر رنگ خون قاعدگی روشن تر از معمول باشد، می تواند نگران کننده باشد. رنگ خون قاعدگی برای هر کس معمولا در آغاز پریود، قرمز روشن است و در طی روزهای بعد تیره تر می شود.
مشاهده خون مانده و بسیار تیره در آغاز پریود نیز می تواند نشانه اندومتریوز باشد. اگر علائم دیگری نیز دارید بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

• پریود نامنظم
طول چرخه قاعدگی در بین افراد متفاوت است. با این وجود، بسیاری از افراد دارای چرخه قاعدگی و پریود منظمی هستند بدین معنی که فاصله بین شروع دو پریود تقریبا یکسان است.
نامنظم بودن چرخه قاعدگی و همینطور پریود نشدن می توانند یکی از نشانه ها و علائم ناباروری در زنان باشند زیرا در این حالت تخمک گذاری به طور مرتب در فرد موردنظر رخ نمی دهد. تخمک گذاری زمانی است که تخمدان تخمکی را آزاد می کند.
تخمک گذاری نامنظم می تواند ناشی از مشکلات بسیاری باشد که شامل سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، چاقی، کمبود وزن و مشکلات تیروئید می شود.

• تغییرات هورمونی
علائم تغییرات هورمونی ممکن است نامشخص باشند و فرد متوجه آنها نشود. پزشک برای بررسی مشکلات هورمونی، آزمایش خون را تجویز می کند.
نوسانات هورمون ها می تواند موجب علائم زیر شود:

o افزایش وزن بدون دلیل
o جوش های زیاد
o سرد بودن دست ها و پاها
o کاهش میل جنسی
o ترشحات نوک پستان
o موی زائد در زنان
o نازک شدن موهای سر

بیماری های زمینه ای که می توانند بر ناباروری زنان موثر باشند

o آسیب به لوله های فالوپ یا تخمدان ها
o یائسگی زودرس
o سندرم تخمدان پلی کیستیک

o اندومتریوز
o سرطان رحم، سرطان دهانه رحم، سرطان تخمدان و درمان سرطان ها

علائم ناباروری در مردان

علائم ناباروری در مردان می تواند شامل موارد زیر باشد:

• عدم توازن هورمون ها
عدم تعادل هورمونی می توان بر قدرت باروری مردان تاثیر بگذارد. تستسترون هورمون اصلی موثر در قدرت باروری مردان است، از آنجایی که بیضه مردان مسئول تولید این هورمون است، مشکلات مرتبط با بیضه مردان می تواند منجر به ناباروری در مردان شود.
دو هورمون به بیضه مردان سیگنال می دهند تا اسپرم و تستسترون تولید کنند که شامل هورمون لوتئینه کننده (LH) و هورمون محرکه فولیکولی است. غده هیپوفیز تولید کننده این دو هورمون است، بنابراین هرگونه مشکل مرتبط با این غده می تواند منجر به ناباروری شود.

• اختلال نعوظ
تغییرات هورمونی، عوامل روحی و روانی یا مشکلات جسمی می توانند موجب اختلال در نعوظ آلت جنسی مردان شوند. اگر این اتفاق به طور مکرر رخ دهد، می تواند مانع برقراری رابطه جنسی شود که ممکن است ناشی از بیماری زمینه ای دیگری باشد.

• مشکلات مرتبط با انزال
مشکل در انزال یا تغییر در انزال مانند تغییر حجم منی می تواند نشانه بیماری دیگری مرتبط با قدرت باروری مردان باشد.

• تغییر در بیضه ها
بیضه های سالم در قدرت باروری مردان بسیار اهمیت دارند. بیضه های کوچک یا سفت نیز ممکن است نشانه مشکلات هورمونی باشند. همچنین، بیضه های حساس، دردناک و متورم نیز ممکن است نشانه بیماری های دیگری مانند عفونت باشند که می تواند بر کیفیت اسپرم و قدرت باروری مردان تاثیر بگذارد.

• چاقی
تحقیقات انجام شده نشان می دهند که چاقی مردان می تواند با ناباروری آنها مرتبط باشد. چاقی می تواند خطر ابتلا به بیماری های دیگری را افزایش دهد که می تواند بر قدرت باروری مردان مانند کیفیت اسپرم و اختلال نعوظ تاثیر بگذارند. 

دیگر عوامل موثر در ناباروری زنان و مردان

دیگر عواملی که می توانند در ناباروری هم مردان و هم زنان تاثیر گذار باشند در ادامه آورده شده اند:

• سن
• مصرف دخانیات
• مصرف الکل
• سابقه ابتلا به عفونت های مقاربت جنسی
• استرس
• تغذیه نادرست

علائم اولیه بارداری: آیا من باردارم؟

برای زنانی که سعی دارند باردار شوند، روزهای بعد از تخمک‌گذاری تا زمان شروع قاعدگی، انتظار بسیار سخت است. با وجود این، زنان اگر به درستی بدانند که در روزهای بعد از تخمک‌گذاری چه اتفاقی در بدنشان می‌افتد و علائم اولیه بارداری را به خوبی بشناسند، این انتظار کمی آسانتر می‌شود. خیلی‌ها نمی‌دانند که آیا هر تیر کشیدن و دردی نشانه بارداری است یا خیر. با این وجود، علائم اولیه بارداری اغلب مثل علائم شروع پریود است.

علائم اولیه بارداری پس از زمان تخمک‌گذاری

علائم اولیه بارداری ممکن است مثل علائم پیش از شروع پریود باشد. در حالی که برخی زنان به طور کامل علائم اولیه بارداری را تجربه می کنند، در بعضی دیگر نشانه‌های اولیه بارداری کمتر است یا اصلاً نشانه‌ای وجود ندارد. به علاوه، گاهی علائم اولیه بارداری شباهت زیادی به نشانه‌هایی دارند که در زمان تخمک‌گذاری، پیش از شروع پریود، و در اثر مصرف داروهای باروری اتفاق می افتند. به همین خاطر، علائم روزهای بعد از تخمک‌گذاری چندان قابل‌اعتماد نیستند که مطمئن شویم فردی باردار است یا نه.

روز اول تا هفتم پس از تخمک‌گذاری

تخمک‌گذاری لحظه‌ای است که تخمدان تخمکی را آزاد می‌کند. وقتی تخمدان تخمکی را آزاد می‌کند، فاز لوتئال (مرحله تشکیل جسم زرد) شروع می‌شود. مرحله تشکیل جسم زرد با تمام شدن پریود به پایان می رسد مگر اینکه فرد باردار شده باشد.

در شروع مرحله تشکیل جسم زرد، نشانه‌های اولیه بارداری مشاهده نمی‌شود. چون تا وقتی تخمک بارورشده در دیواره رحم جای نگیرد یا به اصطلاح لانه گزینی رخ ندهد، بارداری اتفاق نمی‌افتد.
در مرحله تشکیل جسم زرد، بدن پروژسترون بیشتری تولید می‌کند که این هورمون به تثبیت بارداری اولیه کمک می‌کند. 6 تا 8 روز بعد از تخمک‌گذاری، سطح پروژسترون به حداکثر میزان خود خواهد رسید حتی اگر فرد باردار نشده باشد.

میزان پروژسترون بر حالت جسمی و روحی فرد تأثیر می‌گذارد – یعنی ممکن است فرد علائم شروع پریود را در اوایل بارداری هم تجربه کند. وقتی تخم بارورشده به رحم می‌رسد، خودش را در دیواره رحم جای می‌دهد. این عمل، کاشت یا لانه‌گزینی نامیده می‌شود و شروع بارداری را نشان می‌دهد. لانه‌گزینی معمولاً 6 تا 12 روز بعد از لقاح صورت می‌گیرد.

در این زمان فرد علائم اولیه بارداری را تجربه می‌کند، از جمله:

• حساسیت و درد سینه
• نفخ
• ویار و اشتهای زیاد
• حساسیت زیاد نوک پستان
• سردرد و دردهای عضلانی
با این وجود ، ممکن است این نشانه‌ها در افرادی که باردار هم نیستند، مشاهده شود، چون میزان پروژسترون در آخر چرخه قاعدگی افزایش می یابد. 

روز هفتم تا دهم پس از تخمک‌گذاری

وقتی تخم بارورشده را در رحم جای می‌گیرد و لانه‌گزینی می‌کند، حدود یک‌سوم افراد دچار نوعی خونریزی ضعیف یا لکه‌بینی می شوند که خونریزی لانه‌گزینی نام دارد.
این لکه‌بینی معمولاً یک یا دو روز طول می‌کشد و خیلی خفیف است. خونریزی لانه‌گزینی، یکی از اولین علائم بارداری است چون زمانی اتفاق می‌افتد که شخص باردار شده است.
با این وجود، حتی وقتی خونریزی لانه‌گزینی دیده می‌شود، ممکن است هنوز تست حاملگی مثبت نباشد. ممکن است خونریزی به خاطر سقط جنین زودهنگام باشد که همچنین حاملگی شیمیایی نامیده می شود، یا دلیل دیگری داشته باشد.

در زمان لانه‌گزینی، بدن هورمون حاملگی به نام گنادوتروپین جفتی انسان (اچ‌سی‌جی) تولید می‌کند. اچ‌سی‌جی که به هورمون حاملگی معروف است، همراه با پروژسترون و استروژن، علائم اولیه بارداری را بوجود می‌آورند. سطح این هورمون با تست حاملگی تشخیص داده می‌شود. با این وجود ، چند روز طول می‌کشد که هورمون حاملگی به سطح قابل‌تشخیص برسد، بنابراین ممکن است تست حاملگی افزایش این هورمون را نشان ندهد، یا علائم اولیه بارداری فورا ظاهر نشوند.

روز یازدهم تا چهاردهم پس از تخمک‌گذاری

چند روز بعد از لانه‌گزینی، سطح هورمون حاملگی آنقدر بالا می‌رود که علائم اولیه بارداری را بوجود می‌آورد. با اینو جود ، این حالت نیز مرحله‌ای از چرخه قاعدگی است و احتمال زیادی دارد فرد علائمی را تجربه کند که به معنای نزدیک شدن به زمان پریود باشد.

کسانی که خوب می‌دانند هر ماه در این دوره بدنشان چه واکنشی نشان می‌دهد، بهتر می‌توانند تشخیص بدهند که این علائم به خاطر حاملگی است یا شروع پریود.
برخی علائم دیگر در اوایل بارداری عبارتند از:

• تیره شدن نوک پستان
• احساس خستگی
• ویار یا احساس گرسنگی شدید
• تکرر ادرار

• تغییرات معده و روده، نظیر دل درد یا اسهال
وقتی فردی چند نشانه اولیه بارداری را تجربه می‌کند، احتمالاً سطح هورمون حاملگی آنقدر بالا رفته است که تست بارداری، حاملگی فرد را نشان می‌دهد. با وجود این، سطح هورمون حاملگی متغیر است، پس این مورد هم همیشه درست نیست.

علائم اولیه حاملگی

تهوع، یکی از علائم شایع اوایل بارداری است.
با پیشرفت بارداری و بالا رفتن هورمون حاملگی، علائم بارداری بیشتر می‌شود. بعضی از شایع‌ترین علائم عبارتند از:

• احساس ضعف و سرگیجه به خاطر تغییرات هورمونی و تغییر فشار خون و ضربان قلب
• حالت تهوع، بخصوص موقع گرسنگی
• استفراغ
• بیزاری شدید از بعضی غذاها یا بوها
• تغییر حس بویایی
• احساس خستگی
• نفخ و احتباس آب در بدن
• تیره شدن واژن در بارداری

نکات نهایی درباره علائم اولیه بارداری

چه زمانی که زنی سعی می‌کند تا باردار شود و چه زمانی که می‌خواهد از بارداری جلوگیری کند، این انتظار دو‌هفته‌ای پس از زمان تخمک گذاری تا شروع پریود می‌تواند آزاردهنده باشد.
بعضی افراد با کنترل نشانه‌های جسمانی یا با کیت تخمک‌گذاری، دوره تخمک‌گذاری‌شان را پیگیری می‌کنند. اما نکته خیلی مهم این است که تنها راه تشخیص تخمک‌گذاری، آزمایش پزشکی است.
هیچ نشانه‌ای به‌تنهایی نمی‌تواند شروع بارداری را تأیید کند، و افراد زیادی هستند که اصلاً علائم اولیه بارداری را تجربه نمی‌کنند. تنها راه اثبات بارداری، تست حاملگی است.