کشت خواص گیاه مرزنگوش (مرزنجوش)

 ​

نام علمی:

Origanum vulgare

تیره:

Lamiaceae

از پیکر رویشی مرزنگوش به عنوان ادویه استفاده می شود. مواد موثره مرزنگوش سرفه را تسکین می دهد و در ناراحتی های تنفسی به عنوان ماده خلط آور مصرف می شود. از دم کرده پیکر رویشی این گیاه به عنوان ماده اشتها آور و ضدنفخ استفاده می گردد. اسانس مرزنگوش خاصیت ضدعفونی کنندگی نیز دارد.

گیاهشناسی

مرزنگوش گیاهی است خشبی و چندساله که منشا آن نواحی مدیترانه گزارش شده است. این گیاه در ارتفاعات جنوب اروپا و در مناطق معتدله جنوب غربی آسیا گسترش زیادی دارد. مرزنگوش در کشورهای دارای آب و هوای مدیترانه ای کشت می شود.

این گیاه دارای ریشه سطحی است و انشعاب های فراوانی دارد. هر ساله انشعاب های جدیدی از ریشه های قدیمی به وجود می آیند.

ساقه مستقیم و ارتفاع آن متفاوت و بسته به شرایط اقلیمی محل رویش بین ۵۰ تا ۱۰۰ سانتی متر است. ساقه به رنگ قرمز یا قرمز تیره است و پوشیده از کرک های ترشحی مخصوصی می باشد.

برگ ها طویل و به طول ۳ تا ۵ سانتی متر، تخم مرغی شکل، فاقد دندانه و به ندرت کرک دار هستند و به طرف نوک باریک می شوند. غده های حاوی اسانس در تمام سطح برگ وجود دارند.

گل ها در انتهای ساقه هابه صورت مجتمع و شبیه به چتر مشاهده می شوند و به رنگ صورتی یا بنفش مایل به آبی هستند. گل ها به تدریج از اواخر مرداد ظاهر می شوند.

میوه کپسول، استوانه ای شکل، با سطحی صاف، به رنگ قهوه ای و به طول یک میلی متر می باشد.

مرزنگوش زیر گونه های متفاوتی به نام ویرید، بارسنس و پریسماتیکوم دارد. از گونه های دیگر متعلق به جنس اوریگانوم، می توان از گونه هراکلتیکوم (با کرتیکوم نیز هم نام است) نام برد. این گونه نیز خاصیت دارویی دارد و ارتفاع آن بسته به شرایط اقلیمی متفاوت بوده و بین ۸۰ تا ۱۴۰ سانتی متر می باشد.

پیکر رویشی این گیاه حاوی اسانس است که مقدار آن با توجه به گونه گیاه و شرایط اقلیمی محل رویش متفاوت و بین ۵/۰ تا ۵/۱ درصد است. از ترکیبات عمده اسانس می توان از کاراکرول (۲۵ تا ۳۵ درصد) و تیمول (۱۵ درصد) نام برد. پیکر رویشی مرزنگوش همچنین شامل فلاونوییدها، مواد تلخ و ترکیبات موسیلاژی است. تیمول خاصیت ضدباکتریایی و ضدقارچی دارد.

برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.