کنترل علفهای هرز

 ​

نقش تناوب زراعی در مدیریت علفهای هرز

به طور مطلوب مدیریت علف هرز در یک سیستم کشاورزی ارگانیک شامل یکپارچه سازی طیف گسترده ایی از شیوه های کشت و پرورش می باشد. با وجود این که پرورش پس از کشت، معمولا به عنوان یک مؤلفه کلیدی محسوب می شود، اما بسیاری از دیگر عوامل به کنترل علف هرز در زمین های زراعی ارگانیک کمک مهمی می کنند.

تمام این شیوه ها در موقعیت توالی محصولاتی که در مزرعه کشت می شوند، کشت تناوبی رخ میدهد. ماهیت محصولات برای مدیریت بیماری و آفت حیاتی است اما برای مدیریت علف هرز، ماهیت گونه های محصول، نوع آماده سازی خاک و شیوه های کنترل علف هرز مورد استفاده با هر محصول اهمیت کمتری دارد.

روی هم رفته، توالیهای محصول که فرصت های متعدد برای سرکوب و حذف علفهای هرز از زمین زراعی را ایجاد می کند، میتواند مدیریت علف هرز در زمین زراعی را بهبود خواهد بخشد.

در چند مطالعه نقش کشت تناوبی محصول در مهار علف هرز بررسی شده است. اکثر این مطالعات بر سیستم های کشاورزی سنتی با مصرف آفت کش ها و کشت تناوبی متمرکز است. این مطالعات عمدتأ تأثیر تنوع نوع علف کش مورد استفاده را نشان می دهد تا عوامل مرتبط با کشت تناوبی.

در چند مطالعه روی کشت تناوبی بدون استفاده از علف کش، مشخص شد که سیستم های متفاوت تر که دارای تراکم کمتری از علف های هرزمی باشند در واقع تنوع بیشتری از گونه های علف هرز را دارا هستند. این گفته منطقی به نظر می رسد زیرا تغییر در شیوه های کشت در طی کشت تناوبی معمولا چرخه زندگی هر گونه علف هرز خاص را مختل می کند و زیستگاه هایی را برای تنوع بیشتر گونه ها، ایجاد می کند.

با وجود این که، فقط دیدگاه های کلی در خصوص طرح کشت تناوبی سرکوبگر علف هرزه مطرح می شود اما در اکولوژی علفهای هرز، مشخصات نوع توالی های محصول که مسئله علف هرز را به حداقل می رساند نیز مطرح می شود.

دوره های آیش در کشت تناوبی به منظور تخلیه ریشه ها و ریزومهای چند ساله و تخریب علفهای هرز یک ساله

​

اکثر گونه های علف هرز چند ساله پس از آن که ریشه و ریزوم آنها توسط ابزارهای کشاورزی به قطعات کوچک، تقسیم شد مجددأ جوانه می زنند. از این رو، شاخه های جدید فراوان تولید میشود. اما هر شاخه به دلیل ذخیره غذایی کم زیرزمینی ضعیف میشود.

تکرار این گونه چرخه ها، هر دو تا سه سال یک بار اکثر علفهای هرز چند ساله که ریشه آنها در لایه مرطوب می باشد و به حفظ گیاهان چند ساله با ریشه عمیق تر کمک می کند را سرکوب یا به حداقل می رساند.

به طور مشابه کشت و زرع معمولا باعث جوانه زنی بذرها در اکثر گونه های علف هرز میشود و گیاهچه ها را می کشد به گونه ایی که با محصولات آینده رقابت نکند. این رویکرد، در کاهش تراکم بذرهای علف هرز ذخیره شده در خاک مهم است.

در پنسیلوانیای شمالی، اریک و آن نوردل، با کشت تناوبی بین یک سال با یک محصول نقدی و سال دیگر با محصولات پوششی سرکوب کننده علفهای هرز و یک آیش تابستانی پرورش یافته، علف های هرز مزرعه خود را از بین برده اند. در طی این سال ها آنها دوره های آیش را به شدت کوتاه کردند به گونه ایی که علفهای هرز، کمتر مشکل ساز شدند.

برای خواندن ادامه مطلب چگونگی مدیریت علف های هرز با کشت تناوبی! کلیک کنید.

 ​

کنترل علف های هرز یکی از جنبه های مهم تولید در هر نظام کشاورزی و زراعت ارگانیک است که از اهمیت بالایی برخوردار می باشد و احتیاج به استفاده اصول و روش های مخصوص خود را دارد.

علف های هرز به دلیل رقابت با گیاهان زراعی برای عوامل محیطی و نهاده ها، موجب کاهش کیفیت و کمیت محصول و ایجاد پناهگاهی مناسب برای حشرات و عوامل بیماری زا می شوند که می توانند مشکل ساز باشند.

مبالغ هنگفتی که هرساله کشاورزان صرف کاهش اثرات سوء علف های هرز بر روی محصولات خود می کنند و همچنین خسارت هایی که آن ها به دلیل نبود کنترل کافی علفهای هرز متحمل می شوند نشانگر اهمیت این موضوع است.

در حال حاضر کشاورزان آمریکایی سالانه حدود 6/2 دلار صرف کنترل علف های هرز مزارع خود می کنند که از این میان 3/6میلیارد دلار صرف خرید و حدود ۲۰۰ میلیون کیلو گرم سموم مختلف علف کش می شود.

در آمریکا حدود ۵۰ درصد از کل عملیات شخم در ارتباط با کنترل علف های هرز است و لازمه اجرای این عملیات شخم به کارگیری چهارونیم میلیون دستگاه تراکتور و مصرف سالانه ۷۵میلیارد لیتر نفت خام است.

با توجه به نقش زیاد علف کش ها در کشاورزی امروزی بعضی عوامل سبب شده که مساله لزوم ارزیابی دوباره استفاده از این متد توصیه شود.

– منابع آب آشامیدنی مانند رود خانه ها و سفره های آب زیرزمینی به سموم علف کش آلوده شده اند و این موضوع سبب پیدایش بیماری هایی چون سرطان خون شده است.

– هزینه سنگین تهیه و مصرف این سموم سبب شده کشاورزان کمتر از این مواد استفاده کرده و با استفاده از روش های مناسب و کم هزینه تر بتوانند سود خود را افزایش دهند.

بر اساس تجربه های کشاورزان و نتایجی که از پژوهش های انجام شده به وسیله محققان به دست آمده مشخص شده که در کشاورزی یک سری روش های فیزیکی و بیولوژیکی برای کنترل علف های هرز وجود دارد که می توانند ضمن کاهش وابستگی کشاورزان به علف کش ها زمینه بهبود شرایط زیست محیلی و کسب سود مناسب در تولید را نیز فراهم کنند.

از مهم ترین جایگزین ها می توان به اجرای تناوب زراعی، استفاده از سیستم کشت مخلوط، کاشت گیاهان پوششی با خواص آللوپاتیک استفاده از عوامل بیماری زا و حشرات آفت علف هرز و اجرای روش های خاص در شخم اشاره کرد.

مدیریت علف هرز

​

علفهای هرز گیاهانی هستند که در مکان ها یا در دوره های ناخواسته ای از فصل زراعی رشد می کنند.

در یک مزرعه علف های هرز معمولا ناخواسته هستند برای اینکه آنها با محصول برای آب، موادغذایی و نور آفتاب رقابت می کنند و بنابراین مانع رشد محصول مورد نظر می شوند.

علفهای هرز ممکن است درآمد را بوسیله به تأخیر انداختن عملیات برداشت، پایین آوردن کیفیت محصول و با تولید بذر و ایجاد ساقه زیرزمینی که مزرعه و بیشتر محصولات را آلوده می کند، کاهش دهد.

از طرف دیگر علفهای هرز مزایایی نیز دارند و باعث حاصلخیزی خاک و بهبود ساختار خاک می شوند، همینطور به عنوان میزبان برای ارگانیسم های سودمند و یا آفات و بیماری ها، برخی از آنها برای مصرف دام و انسان، تهیه مالچ و جلوگیری از فرسایش مفید ابتدایی و مرحله برداشت است.

هدف معیارهای مدیریتی ارگانیکی علت برای نگهداری جمعیت علف های هرز در یک سطحی که منجر به زیان اقتصادی پرورش محصول یا صدمه زدن به کیفیت آن نمی شود، می باشد.

-تناوب زراعی و کشت مخلوط

-محصولات علوفه ای چند ساله

– اللوپاتی

– انتخاب گیاه زراعی مناسب

-مدیریت گیاه زراعی(تاریخ کاشت، عمق کاشت، تراکم و …)

-کنترل مکانیکی و استفاده از شعله

انرژی ورودی در کشاورزی رایج در مقایسه با کشاورزی ارگانیک برای بعضی محصولات زراعی بسیار بیشتر است که این امر خطرات زیست محیطی بسیاری را نمایان می سازد.

روش های مبارزه با علف هرز

چند روش ممکن است در زمان یکسان به کار برده شوند. اهمیت و تأثیر روش های مختلف به گستره بزرگ گونه های علفهای هرز و شرایط محیطی وابسته است.

به هر حال بعضی روش ها برای محدوده وسیعی از علفهای هرز بسیار مؤثرند و بنابراین بطور منظم استفاده می شوند.

اجرای تناوب زراعی در کنترل علفهای هرز

استفاده از تناوب زراعی چهارچوب اصلی کنترل پایدار علفهای هرز را تشکیل می دهد.

هر چند با اجرای تناوب زراعی مشکل تداخل ناشی از علفهای هرز بر طرف نخواهد شد اما بدین وسیله می توان گسترش جمعیت آن ها را محدود کرده و از ایجاد تغییرات بیشتری در ترکیب گونه ها جلوگیری کرد.

از آنجا که گیاهان زراعی به ویژه گونه های خاصی از علف هرز که دارای تشابه در عادت های رشد با آنها باشند تحت تاثیر قرار می گیرند، بنابراین با کاشت متناوب محصولات گوناگون که در زمان رسیدگی و در تاریخ کاشت، توان رقابتی و نیاز های غذایی با هم متفاوت باشند، می توان در رشد و تولید گونه های معینی از علفهای هرز خلل ایجاد کرد.

برای خواندن ادامه مطلب کنترل علف های هرز در زراعت ارگانیک کلیک کنید.

 ​

سالانه ۳ میلیون تن از انواع مختلف مرکبات تنها در شمال ایران تولید می‌شود. با احتساب برداشت جنوب کشور، ایران به پنجمین کشور تولیدکننده‌ی مرکبات جهان تبدیل شده است. میزان تولید و کیفیت میوه این درختان به مدیریت و جلوگیری از سرایت علف‌های هرز مرکبات به باغات بستگی دارد. زیرا درختان آن‌ها نسبت به حضور یک رقیب دیگر در دریافت مواد معدنی و خاک شدیدا حساس هستند.

برای کنترل علف‌های هرزمرکبات باید ابتدا انواع آن را بشناسید و از فراوانی و نیاز آن‌ها آگاه باشید. بطور مثال اینکه علف هرز باغ شما از نوع یکساله است یا دائمی و چه فصلی فصل رشد آن است. همچنین اینکه بهترین روش مبارزه با رویش آن چیست.

مثلا علف‌های چندساله‌ای مانند قیاق و پنجه مرغی را می‌توان قبل از کاشت نهال به راحتی کنترل کرد و از هزینه‌های بعدی جلوگیری کرد.

علف هرز مرکبات چیست؟

علف هرز از جمله گیاهانی هستند که خارج از مکان اصلی خود و ناخواسته در هر محل دیگری شروع به رویش می‌کنند. این مسئله موجب می‎‌شود در اهداف و نیازمندی های انسان اختلال ایجاد شود. خسارت‌هایی که علف‌های هرز در باغات و مزارع ایجاد می‌کنند، مواردی مثل افزایش بیماری‌های گیاهان، کاهش کیفیت محصول، ایجاد مشکل در برداشت محصول، تبدیل شدن به پناهگاهی برای جانوران موذی و تولید مواد سمی است. به همین دلیل نیز همواره کشاورزان در صدد از بین بردن این گیاهان از زمین کشاورزی خود هستند.

علف‌های هرز را میتوان رقیب سرسخت محصولات زراعی و باغات میوه علی الخصوص مرکبات دانست. علت موفقیت علف‌های هرز در رقابت با دیگر گیاهان برای جذب آب و منابع       غذایی خاک، به عواملی از جمله، رشد سریع و گسترده، توانایی آللوپاتی (دگر آسیبی) و تداوم دامنه حضور در زمین‌های زراعی بسته است.

نکته: آللوپاتی یعنی گیاهی با تولید سم در بخشی از اندام خود، به گیاهان و درختان اطرافش آسیب جدی وارد کند.

در هر اقلیمی بسته به آب و هوا و گیاهانی که بیشتر وجود دارد، علف‌های هرز مشخصی رشد می‌کند. البته تنوع علف‌های هرز بسیار زیاد است. به طوری که تقریبا در ازای هر اقلیم و محصول کشاورزی چندین نوع علف هرز مزاحم می‌روید. با این وجود روش کنترل آن‌ها بسیار شبیه به هم است. اما شدت و ضعف این کار به ارزیابی از نوع و خسارت علف هرز، شرایط منطقه و علایق خود صاحب باغ بستگی دارد.

علف‌های هرز ناخواسته در هر محل دیگری شروع به رویش می‌کنند

شایع‌ترین علف‌های هرز در سطح ایران و جهان

شناخت گونه‌های مختلف علف‌های هرز و اینکه در چه شرایطی، چه نوعی از آن رشد بیشتر و گسترده‌تری می‌یابد به نحوه‌ی مبارزه با آن‌ها کمک شایانی می‌کند. در اینجا به توضیحاتی اجمالی درباره‌ی گونه‌های علف‌های هرزی که در ایران و جهان شایع هستند می‌پردازیم

:بیشترین علف‌های هرزی که در کشورمان ایران یافت می‌شوند

علف‌های هرز جنوب کشور: حلقه، خرقه، مَرغ، قیاق، اویارسلام، ورگ و خارشتر

علف‌های هرز شمال کشور: مَرغ، پیچک، اویارسلام، قیاق، گندجارو، نی، تمشک، سوروف و پنیرک

علف هرز سوروف

​

سوروف از خانواده گندمیان و کشیده برگ‌ها است. ارتفاعش از ۳۰ سانتی متر تا ۱۵۰ سانتی متر نیز می‌رسد. در طیف وسیعی از انواع خاک‌ها رشد می‌کند؛ اما خاک‌های با ازت زیاد را بهتر ترجیح می‌دهد. در زبان فارسی با نام‌های سوروف، دانه ترنگ، راخ پات، راخ پاتی و ورمز شناخته می‌شود.

این گیاه از نظر خسارت به محصولات، در زمره سومین گیاه هرز زیان آور جهان محسوب می‌شود. سوروف یک گیاه یکساله و رطوبت دوست است و به گرمای بالایی نیاز دارد، تا حدی که درجه حرارت محبوب آن ۳۲ تا ۳۷ درجه سانتی گراد است. همین دلیل رشد آن در اواسط بهار آغاز می‌شود.

برای خواندن ادامه مطلب نحوه کنترل علفهای هرز مرکبات + شایع ترین علفهای هرز ایران کلیک کنید.