همه چیز درباره گیاه شیرین بیان

 ​

نام علمی:

.Glycyrrhiza glabra L

تیره:

Fabaceae

شیرین بیان یکی از قدیمیترین گیاهان دارویی است. بیش از چهار هزار سال پیش بومیان درّه ها و دشتهای بین النهرین، آسیای صغیر و جنوب آسیا ریشۀ شیرین بیان را به پیشگاه فرمانروایان خود به نشانۀ عرض عبودیّت تقدیم می کردند. در کتیبه های به  جا مانده از اقوام آشوری و پاپیروسهای مصری به نام شیرین بیان اشاره شده است. قراعنۀ مصر با خواص شیرین بیان آشنایی داشتند و ریشۀ این گیاه را با آب می آمیختند تا نوشیدنی گوارایی به نام «مای سوس» به دست آورند. هم اکنون نیز از این نوع نوشیدنی در میان مردم مصر استفاده می شود(15). «دیوسکورید» حکیم یونانی در قرن اول میلادی در کتاب خود شیرین بیان را برای صاف کردن صدا و نرم کردن مزاج توصیه کرده است. «ابوعلی سینا» نیز در کتاب خود خواص درمانی شیرین بیان را بر شمرده است ..

«گلیسیریزاگلابرا» یک نام یونانی است و از دو واژۀ «گلیکیس» به معنی شیرین و «ریزا» به معنی ریشه مشتق شده است. «گلابرا» به معنای صاف و بدون کرک است که اشاره به بدون کردک بودن میوۀ این گیاه دارد.

از ریشۀ شیرین بیان در اکثر فارماکوپه ها به عنوان دارو یاد شده است. از مواد مؤثّرۀ این گیاه در صنایع داروسازی، نوشابه سازی، شیرین سازی و دخانیات استفاده می شود.

مواد مؤثّرۀ ریشۀ شیرین بیان مدر و ملین است و به واسطۀ وجود برخی فلاونوئیدها اثر مفیدی در معالجۀ زخم اثنی عشر و بیماریهای معدی دارد. از این مواد برای درمان بیماریهای مربوط به ریه مانند برونشیت نیز استفاده می شود.

شیرین بیان در سطوح وسیعی در کشورهای انگلیس، بلژیک، فرانسه، آلمان، ایتالیا، یونان و ترکیه کشت می شود .

گیاهشناسی

شیرین بیان گیاهی است چند ساله، مدیترانه ای و در جنوب شرق آسیا گسترش زیادی دارد. این گیاه از جنوب اروپا تا آسیای مرکزی میان دو عرض جغرافیایی 30 و 45 درجه نیم کرل شمالی می روید و کشورهای اسپانیا، ایتالیا، فرانسه، یونان، ترکیه، سوریه، عراق، ایران و افغانستان را در بر می گیرد.

ارتفاع شیرین بیان متفاوت و بین 100 تا 200 سانتی متر است. گیاه دارای شاخ و برگهای انبوه و فراوان است. برگها مرکب و دارای چهار تا هفت جفت برگچه و یک برگچۀ انتهایی است (شکل 8-1). رنگ برگچه ها سبز تیره است. گلها نامنظم و به رنگهای زرد، ارغوانی و یا بنفش و به صورت مجتمع در انتهای ساقه های گل دهنده مشاهده می شوند. طول گلها به بیش از یک سانتی متر می رسد. گیاه اواخر بهار و اوایل تابستان (خرداد – تیر) به گل می رود.

میوه به طول دو تا سه سانتی متر و خرمایی رنگ می باشد. طرفین میوه باریک و کم و بیش نوک تیز می شود. داخل میوه سه تا پنج دانۀ لوبیایی شکل به رنگ قهوه ای وجود دارد. پوستۀ دانه ضخیم و محکم و وزن هزار دانه 10 گرم است.

برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.